Saamaynta Xun Ee Baraha Bulshada.

The Dark Side of Social Media (Saamaynta Xun ee Baraha Bulshada)

Baraha bulshada waxay qayb weyn ka noqdeen nolosheenna maalinlaha ah. 

Waxay noo sahlayaan isgaarsiinta, waxbarashada, iyo madadaalada. Laakiin dhanka kale, waxaa jira dhinac kale oo mugdi ah, oo saamayn xun ku yeesha maskaxda, xiriirka, iyo caafimaadka nafsiyeed ee dadka isticmaala.

Maqaalkani wuxuu si qoto dheer u eegayaa qaar ka mid ah dhibaatooyinka ugu waaweyn ee ay baraha bulshada sababi karaan, iyo talooyin ku saabsan sida looga fogaado.

Isbarbar-dhigga Nolosha Dadka Kale (Comparison Culture)

Waxaa laga yaabaa inaad aragto sawirro qurux badan oo muujinaya nolol aan caadi ahayn—safarro raaxo leh, nolosha lamaane fiican, ama guulo xirfadeed. Laakiin waa muhiim in la ogaado in inta badan waxa la arko ay yihiin wax la qurxiyey oo aan dhameystirneyn.

Isbarbardhiggu wuxuu dhalin karaa niyad-jab, is-inkirid, iyo dareen ah in aanad ku filnayn.

 Saameynta Xun ee Kalsoonida Nafta (Self-Esteem Issues)

Marka guusha qof lagu cabbiro likes, comments, iyo tirada followers, waxaa ka dhalan karta jahwareer maskaxeed. 

Dad badan waxay bilaabaan inay ku qiimeeyaan naftooda sida ay dadka kale u arkaan, halkii ay ka qiimeyn lahaayeen naftooda dhabta ah.

✅ Kalsoonida naftaada waxay ka timaaddaa gudahaaga, ma aha cabbirka dad kale kuu sameeyaan.

---

 Farxad Been-Abuur Ah (Fake Happiness & Toxic Positivity)

Dadku si caadi ah uma wadaagaan waqtiyada adag—waxay muujiyaan kaliya dhoolla-caddaynta. Marka aad si joogto ah u aragto “nolol farxad leh”, waxaad dareemi kartaa in adiga kaliya aad la tacaalayso dhibaatooyinka.

• Farxaddu ma aha mid joogto ah, waana caadi in ay jiraan waqtiyo adag.

---

 Kala Fogaanshaha Xiriirka Bulsho (Loss of Real-Life Connection)

Waqtiga badan ee lagu bixiyo baraha bulshada wuxuu hoos u dhigaa xiriirka tooska ah ee dadka. 

Wadahadal dhab ah, la kulanka asxaabta, iyo qoys la joogo waxay noqonayaan wax la hilmaamo.

La sheekayso, la qosol, la cunto—waxa dhabta ah ayaa muhiim ah.

---

 Kuxirnaanta Joogtada Ah (Addiction)

Baraha sida TikTok, Instagram, iyo Snapchat waxay isticmaalaan algorithm si ay dadka ugu xirmaan.

Saacadaha ka lumaya scroll-garida waxay beddelaan waqtiga waxbarasho, hurdo, iyo xiriir nololeed.

• Dareen joogto ah oo ah “in wax cusub la arko” wuxuu sababi karaa daal iyo niyad-jab.

---

 Warar Been Abuur Ah (Fake News & Misinformation)

Baraha bulshada waxaa buuxa warar aan la hubin oo dadka lagu jahawareeriyo. Tani waxay keeni kartaa cabsi aan loo baahnayn, iyo in dadku qaataan go'aanno aan sax ahayn.

• Mar walba iska hubi halka uu xogtu ka timid ka hor inta aanad aaminsan ama faafin.

---

 Sidee Looga Hortagaa Saamaynta Xun?

 Isku Xakamee:

Samee xad waqtiyeed oo aad ku isticmaasho baraha bulshada si aad uga hortagto kuxirnaanta.

 Ha Isbarbardhigin:

Xasuuso in dadku muujiyaan oo kaliya qaybaha noloshooda ee quruxda badan.

 Ka Fogoow Content-ka Walwal Keena:

Haddii wax aad daawanayso ay niyaddaada dhaawacayaan—jooji, beddel, ama xiro app-kaas.

 Samee Xiriir Dhab Ah:

Waqti la qaado dadka noloshaada joogtada ah. 

Is arag, is dhagayso, is la qosol.

Ha Isku Qiimeynin Likes:

Qiimahaaga kuma xirna waxa dadka kale kaa yiraahdaan ee online-ka ah.

---

 Gunaanad

Baraha bulshada waxay leeyihiin faa’iidooyin badan, balse waa muhiim in aan ka digtoonaanno saameynta taban ee ay yeelan karaan. Fahamka khatarta iyo samaynta xulashooyin wanaagsan waxay ka caawin kartaa qof kasta inuu helo nolol caafimaad leh—maskax ahaan, bulsho ahaan, iyo nafsi ahaan.

• Isticmaal social media si miyir leh, adigoo ilaalinaya caafimaadkaaga maskaxeed iyo nafeed.

                                                       DHAMAAD.......

Qoraa Abdifatah.