1. Jimicsigu muxuu yahay?
Jimicsigu waa dhaqdhaqaaq jireed oo la sameeyo si loo horumariyo awoodda jirka, caafimaadka wadnaha, murqaha iyo guud ahaan shaqada jirka.
noocayada jimicsiga loo qaybiyo way badan yihiin
Jimicsiga wadnaha (Cardio) – tusaale: socod degdeg ah, orod, dabaal, iyo baaskiil wadid.
Jimicsiga xoogga (Strength training) – tusaale: culays qaadid, push-ups, iyo squats.
Jimicsiga dabacsanaanta (Flexibility) – tusaale: yoga iyo kala bixid.
Jimicsiga isku dheelitirka (Balance) – tusaale: tai chi iyo jimicsiyada fudud ee qiyaasta.
2. Faa'iidooyinka Jimicsiga Jirka.
Jimicsigu ma aha oo kaliya in lagu dhisto murqo ama lagu dhimo miisaanka; waxa uu leeyahay faa'iidooyin badan oo caafimaad iyo nafsi ah, oo ay ka mid yihiin:
Caafimaadka Wadnaha iyo Dhiigga: Jimicsiga joogtada ahi wuxuu hagaajiyaa qulqulka dhiigga, wuxuuna yareeyaa halista cudurrada wadnaha iyo dhiig-karka.
Xakameynta Miisaanka: Jimicsigu wuxuu gubaa kalooriyo badan, wuxuuna la dagaalmaa cayilka ( baruurta ).
Adkaynta Murqaha iyo Lafaha: Jimicsiga xoogga ayaa dhisa murqaha wuxuuna xoojiyaa lafaha, taasoo ka hortagta lafo-jileeca (osteoporosis).
Jimicsigu wuxuu dejinayaa maskaxda, wuxuu dhimaa walwalka iyo walbahaarka, wuxuuna kiciyaa hormoonnada farxadda, taasoo qofka ka caawisa inuu ka fogaado niyad-jabka.
Kobcinta Hurdo Wanaagsan:
Dadka jimicsada si joogto ah waxay helaan hurdo qoto dheer oo tayadeedu wanaagsan tahay.
Difaaca Jirka oo Xooggan: Jimicsigu wuxuu kiciyaa nidaamka difaaca jirka, taasoo yareyneysa cudurrada fudud ee soo noqnoqda.
3. Sida Loo Bilaabo Jimicsiga
Qaar badan ayaa ku fikira in jimicsigu yahay wax adag oo u baahan qalab badan ama goob jimicsi (gym).
“Laakiin run ahaantii, qof kasta wuu ku bilaabi karaa jimicsiga meel kasta oo uu joogo, xitaa guriga dhexdiisa ama isagoo socod gaaban ku maraya waddooyinka xaafadda.”.
Talooyin lagu bilaabi karo jimicsiga:
Ku bilow socod maalinle ah 20–30 daqiiqo.
Samee jimicsiyo fudud sida push-ups, squats, iyo sit-ups.
Isticmaal jaranjaro halkii aad ka isticmaali lahayd wiish.
Haddii aad haysato firaaqo, ku biir fasalada yoga ama aerobic.
U samee jadwal joogto ah (ugu yaraan 3–4 jeer toddobaadkii).
4. Caqabadaha Caadiga ah iyo Sida Loo Xalliyo
Waqti la’aan: Ku dar jimicsiga jadwalkaaga maalinlaha ah sida shaqo ama waxbarasho. Xitaa 15 daqiiqo ayaa qiimo leh.
Daal: Jimicsigu wuxuu bixiyaa tamar, sidaas darteed ku samee subaxdii ama galabtii si aad u hesho firfircooni.
Goob Jimicsi La’aan:
Guriga iyo bannaanka waa jimicsi fiican. Socodka iyo orodku qalab uma baahna.
Niyaa Jabka: U samee jimicsiga koox ama saaxiibo si aad u hesho dhiirrigelin.
5. Saameynta Jimicsiga ee Bulshada Soomaaliyeed
Bulshadeenna Soomaaliyeed waxay inta badan la kulmaan cudurro la xiriira cunto aan caafimaad lahayn iyo dhaqdhaqaaq la’aan, sida cayilka, macaanka (diabetes), iyo dhiig karka.
Jimicsiga joogtada ahi wuxuu noqon karaa xal waxtar leh:
Yareynta cayilka iyo cudurrada la xiriira.
Kor u qaadida caafimaadka dhalinyarada iyo dadka waaweynba.
Horumarinta maskaxda, taasoo dhalinyarada ka ilaalin karta balwadaha iyo niyad-jabka.
Bulshada oo noqota mid firfircoon oo caafimaad leh.
6. Talooyin Guud
Samee jimicsi ugu yaraan 150 daqiiqo toddobaadkii (sida uu ku taliyay WHO).
Ku dar cunto caafimaad leh oo ay ku jiraan khudaar, miraha iyo borotiinka dabiiciga ah.
Cab biyo badan inta lagu jiro jimicsiga.
Isku dheelli tir jimicsiga iyo nasashada.
Gunaanad:
Jimicsigu waa furaha caafimaad iyo farxad.
Ma aha wax u baahan kharash badan, balse waa rabitaan iyo joogteyn.
Qof kasta oo doonaya nolol caafimaad leh, maskax firfircoon, iyo jir xooggan waa inuu ku daro jimicsiga nolol maalmeedkiisa.
Xitaa socod gaaban oo maalinle ah wuxuu si weyn u hagaajin karaa caafimaadka iyo maskaxdaada.
Bulshada Soomaaliyeed gaar ahaan dhalinyaradu waxay ka faa’iideysan karaan in jimicsiga loo arko nolol maalmeed,
si ay uga hortagaan cudurrada iyo inay helaan caafimaad wanaagsan.
Sidaas darteed, jimicsiga waa inuu noqdaa qayb muhiim ah oo ka mid ah dhaqanka iyo nolol maalmeedkeena.
Comments