Sida Loo Barto Xirfado Cusub: ICT iyo Digital Skills
Barakada Subaxa Hore iyo Faa’iidooyinka Ay Leedahay: Sida Loo Helo Maalin Guul Leh
Hordhac
Subaxda hore waa waqti qaali ah oo leh barako, firfircooni, iyo tamar cusub. Waa bilowga maalin kasta, waqtiga ugu fiican ee qofka uu noloshiisa ku hagaajin karo, fikirkiisana dib ugu habayn karo.
Diinteena Islaamka waxay si cad u tilmaantay in barako iyo kheyr badan lagu heli karo subaxda hore.
Rasuulka (NNKH) wuxuu yiri:
"Ilaahay ha u barakeeyo ummadayda subaxda hore." (Tirmidi)
Marka qofku subax hore tooso, wuxuu helaa fursad uu ku dhiso mustaqbalkiisa — mid ruuxi ah, caafimaad leh, iyo mid dhaqaale. Waa waqtiga lagu bilaabo duco, shaqo, barasho, iyo fikir nadiif ah.
Barako micnaheedu waa koboc, kheyr, iyo wax lagu kordhiyo nolosha. Subaxda hore waxay leedahay sir weyn oo qof kasta u furan — waa bilow cusub, fursad cusub, iyo rajada maalin cusub.
Marka aad toosto subax hore:
Maskaxdaadu waa nadiif, waayo ma daalin.
Niyaddu waa degan tahay, waayo weli maad la kulmin mashquulka maalinta.
Waqtigaad haysato waa badan yahay, taasoo kuu sahleysa inaad wax badan qabato.
Subaxda hore waa waqtiga ay dunidu degan tahay, xasuus iyo fikirna si fiican u shaqeeyaan.
Dadka toosa subax hore waxay qabtaan shaqooyin badan oo muhiim ah ka hor inta aysan dadku bilaabin hawlahooda.
Waqtigaas nadiifka ah wuxuu u sahlayaa inay si diirran ugu fekeran, go’aan sax ahna gaaraan.
Cilmi-baarisyo badan ayaa muujiyay in dadka subaxda hore toosa ay yihiin kuwa ugu guusha badan shaqo, ganacsi, iyo waxbarasho.
Subaxda waa waqtiga salaadda Fajr, akhrinta Qur’aanka, iyo ducooyinka la aqbalo.
Marka aad subax hore u toosto si aad u tukato, waxaad noloshaada ku daraysaa barako iyo deganaan.
Rasuulku (NNKH) wuxuu sheegay in salaadda Fajr ay tahay iftiin iyo badbaado qofka noloshiisa ku soo kordhisa.
Ku bilow maalintaada salaad, tasbiix, iyo duco — waana hubtaa in maalintaas ay noqon doonto mid iftiin iyo guul leh.
Toosida subaxda hore waxay si toos ah u saameysaa caafimaadka maskaxda iyo jidhka.
Marka aad si degan u bilowdo maalintaada:
Dhiigga si fiican ayuu u wareegaa.
Maskaxdaadu waa firfircoon tahay.
Murqahaaga iyo dareenkaagu waa nasan yihiin.
Dadka toosa subax hore waxay leeyihiin hurdo wanaagsan, caafimaad wadne oo fiican, iyo niyad faraxsan.
Marka aad hurdada ka toosto adigoon degdegin, waxaad helaysaa fursad aad naftaada la hadasho.
Subaxda hore waa waqtiga ugu fiican ee lagu fikiro, lagu akhriyo Qur’aan, ama lagu sameeyo jimicsi.
Tani waxay si weyn u yaraysaa walbahaarka iyo culeyska nolosha maalinlaha ah.
Qofka subaxda hore toosa wuxuu inta badan leeyahay deganaan, kalsooni, iyo niyad wanaagsan.
Waqtiga waa hanti aan la soo celin karin.
Marka aad toosto subax hore, waxaad haysataa fursad aad ku qorshayso maalintaada si habboon.
Waxaad qortaa hawlaha muhiimka ah, waxaadna si tartiib ah ugu dhaqaaqdaa ujeeddooyinkaaga.
Tani waxay kaa caawisaa in maalintaada noqoto mid nidaamsan oo aan mashquul badan lahayn.
Hurdada caafimaadku waa furaha subax wanaagsan.
Seexo goor hore si jirkaagu u nasto, maskaxdaaduna ay tamar u hesho.
Marka aad subaxdaada ku bilowdo salaad iyo duco, waxaad maalintaada ku bilaabaysaa barako iyo xasillooni.
Taleefanka iyo TV-gu waxay dib u dhigaan hurdada. Iska ilaali si aad subaxda u toosto adigoon daal dareemin.
Samee liis ama qorshe yar oo subaxdii hore aad ku bilaabato hawlahaaga si habsami leh.
Jimicsiga subaxda wuxuu kugu abuuraa tamar, dhiig wareeg wanaagsan, iyo maskax firfircoon.
Cabitaanka biyo nadiif ah iyo cunto fudud sida tufaax ama rooti whole-grain ah waxay bixiyaan tamar iyo caafimaad subaxdii hore.
Subaxda hore waa furaha guusha, caafimaadka, iyo barakada nolosha.
Qofka bartay sida uu uga faa’iideysan karo waqtigaas, wuxuu helayaa nolol degan, niyad wanaagsan, iyo horumar joogto ah.
Ku dadaal inaad ka mid noqoto dadka subax hore toosa — kuwaas oo Ilaahay barakeeyay, maskaxdooduna iftiin tahay, jirkooduna caafimaad qabo.
Bilow maalintaada subaxda hore, ku bilow salaad, duco, iyo niyad wanaagsan — waxaad arki doontaa isbeddel muuqda oo ku yimaada noloshaada.
Qoraa Abdifatah
Comments