Wax ka ogow sifooyinka dadka dhiiggoodu yahay O+:
Wax Ka Ogow Sifooyinka Dadka Dhiiggoodu Yahay O+
"Dhiigga nooca O+ waa nooca ugu caansan uguna badan ee laga helo dadka dunida, taasoo ka dhigaysa mid si weyn muhiim ugu ah dhiig-bixinta iyo adeegyada caafimaadka."
Qiyaastii 37% dadka adduunka waxay leeyihiin dhiigga noocan ah, taasoo ka dhigaysa muhiim caafimaad ahaan iyo bulsho ahaanba. Haddaba, bal aan eegno sifooyinka guud ee dadka leh dhiigga O+ iyo waxyaabaha la xiriira.
1. Deeqsinimada Dhiigga
Dadka leh dhiigga O+ waxaa la siin karaa:
- Dadka leh O+
- Dadka leh A+
- Dadka leh B+
- Dadka leh AB+
Tani waxay ka dhigeysaa deeq-bixiyeyaasha dhiigga ee O+ kuwo muhiim u ah xaaladaha degdega ah.
Si kastaba ha ahaatee, waxay naftooda dhiig uga qaadan karaan kaliya O+ ama O-.
2. Saameyn Caafimaad iyo Nafaqo:
"Daraasado caafimaad ayaa muujinaya in dadka leh dhiigga nooca O+ ay leeyihiin dabeecado iyo astaamo caafimaad gaar ah oo ka duwan dadka kale."
Qaar ka mid ah cudurrada (sida cudurrada wadnaha) uga nugul yihiin marka loo eego kuwa kale.
Dhaqan ahaan u baahan yihiin cunto dufan yar, borotiin sare leh sida hilibka cad iyo kalluunka.
Leeyihiin dheefshiid firfircoon, taas oo micnaheedu yahay in sonkorta badan ama carbs badan aysan si fiican ugu shaqayn.
3. Dabeecad Iyo Shaqsiyad
Inkastoo aan la helin caddeyn cilmiyeed rasmi ah oo muujinaysa in nooca dhiiggu saameeyo dabeecadda qofka, haddana dhaqammo iyo falsafado ka jira Bariga Fog sida Japan iyo Kuuriyada Koonfureed ayaa rumeysan in dadka leh dhiigga O+ ay leeyihiin dabeecado gaar ah.
Yihiin kuwo hami badan, firfircoon oo hoggaanimo leh.
U janjeera inay yihiin dadka saaxiibtinimo leh oo si sahlan ula qabsada dadka kale.
Mararka qaar madax-adayg la dareemo, balse aad u go’aan adag marka ay yool leeyihiin.
4. U Diyaarsanaan U Bixinta Dhiiga
O+ waxaa si gaar ah loogu baahan yahay isbitaallada, waana sababtaas tan keenta in dadka dhiiggan leh lagu dhiirrigeliyo bixinta dhiig si joogto ah.
Gunaanad:
Dhiigga O+ wuxuu leeyahay muhiimad caafimaad iyo bulsho weyn.
Haddii aad leedahay dhiiggan, waad ku faani kartaa doorkaaga muhiimka ah ee badbaadinta nolosha dadka kale.
Sidoo kale, fahamka jidhkaaga iyo nafaqadiisa wuxuu kaa caawinayaa inaad caafimaad fiicnaan karto.
Nooca Dhiigga AB+: Dhiigga Dahabiga ah ee La Yaabka Leh
Nooca dhiigga AB+ waa nooc aad u gaar ah, ahna mid ka mid ah noocyada ugu yar ee lagu arko dadka dunida.
In kasta oo ay yartahay tirada dadka leh dhiigga AB+, haddana waxay leeyihiin faa'iidooyin badan marka la eego shubidda dhiigga, iyo sidoo kale doorar gaar ah oo ay ka qaataan caafimaadka.
Qoraalkan wuxuu si qoto dheer u falanqeyn doonaa AB+, isagoo diiradda saaraya fahamka cilmiyeed, isbeddellada caafimaad, sida loo helo, iyo muhiimaddiisa guud.
1. Waa maxay AB+?
Dhiigga AB+ wuxuu ka kooban yahay:
Antigen A iyo Antigen B labadaba (taasoo ka dhigan in uu aqbalo unugyada A iyo B labadaba)
Ma laha wax antibody A ama B ah oo ka hortagaya unugyada dhiigga kale
Rh factor oo ah Rh+ (taasoo ka dhigeysa inuu aqbalo Rh+ iyo Rh− labadaba)
Sidaa darteed, AB+ waa nooca keliya ee universal recipient' loo tixgeliyo marka ay timaado dhiig qaadashada.
2. Sidee Loo Garaa AB+?
Waxaa lagu gartaa iyada oo la sameeyo baaritaan dhiig oo lagu magacaabo "blood typing". Tani waxay muujinaysaa antigens-ka ku yaal dusha sare ee unugyada dhiigga, iyo antibodies-ka la heli karo.
Dadka AB+ ah ma laha antibody A iyo B toona, taasoo macnaheedu yahay in jirka aysan ka falcelin doonin unugyo dhiig oo kale.
3. Inta Dadka Leh AB+
Dhiigga AB+ wuxuu ka kooban yahay qiyaastii 3% ilaa 4% dadka dunida.
Waa nooc dhif ah, waana sababta uu muhiimad weyn ugu leeyahay barnaamijyada dhiig ururinta, inkasta oo ay yar yihiin dadka u baahan dhiig AB+ marka loo barbardhigo O+ ama A+.
4. AB+ iyo Dhiig Bixinta
Marka ay timaado dhiig bixinta:
Qofka leh AB+ waxba ma siin karo dadka kale marka laga reebo AB+ laftiisa.
Laakiin wuu qaadan karaa nooc kasta oo dhiig ah: O+, O−, A+, A−, B+, B−, AB+, iyo AB−.
Taasi waxay ka dhigeysaa AB+ inuu yahay universal recipient, laakiin sidoo kale donor xaddidan.
5. Saameynta Caafimaad
Dadka leh dhiigga AB+ waxaa laga yaabaa inay yeeshaan astaamo caafimaad oo gaar ah:
1. Cilmi baarisyo qaar ayaa muujiyay in dadka AB+ ay u nugul yihiin xanuunada maskaxda (dementia) marka loo barbardhigo noocyada kale
2. Waxaa laga yaabaa inay yeelato xiriir la leh heerarka clotting-ka (xinjirta dhiigga)
3. Waxa kale oo la ogaaday in dad badan oo AB+ ah ay la kulmaan cadaadis dhiig oo ka gadisan dadka kale
Si kastaba, dhammaan astaamahani ma aha kuwo khatar ah oo toos u saamaynaya qof walba oo leh AB+, laakiin waxay muujinayaan baahida loo qabo in la sameeyo baaritaano joogto ah.
6. AB+ iyo Nafaqada (Cuntooyinka ku Habboon)
Dad badan oo baranaya nooca dhiigga waxay isku dayaan inay cunaan cunto ku habboon nooca dhiiggooda. In kasta oo aan caddayn cilmiyeed buuxa laga helin arrintan, haddana waxaa la sheegaa in dadka AB+ ah ay si wanaagsan uga falceliyaan:
Cuntooyinka badda laga helo (kalluun, saytuun)
Khudradda cagaaran
Caanaha laga helo lo’da ama ariga
Waxyaabaha laga yaabo in aan si wanaagsan loogu dulqaadanin waxaa ka mid ah:
Hilibka cas (xoolaha)
Galleyda iyo qamadiga badan
7. Shakhsiyadda iyo AB+
In kasta oo aanay jirin caddayn cilmiyeed rasmi ah, dhaqamada qaar sida Japan iyo Koonfur Kuuriya waxay rumaysan yihiin in nooca dhiiggu uu saameeyo shakhsiyadda.
Dadka AB+ ah waxaa lagu sifeeyaa:
Inay yihiin kuwo xasaasi ah
Xog ogaal leh
Maskax furan
Mararka qaar aan la fahmi karin
Dabeecadahan ayaa mararka qaar lagu tilmaamaa kuwo ah isku dhaf A iyo B.
8. AB+ iyo U-qalanta Plasma Bixinta
In kasta oo AB+ uu xaddidan yahay marka la eego dhiig-bixinta, haddana dadka AB+ ah waxay yihiin universal plasma donors, taasoo macnaheedu yahay in plasma-ga dhiiggoodu uu ku habboon yahay dad badan oo kale.
Tani waxay muhiimad weyn u leedahay xilliyada xaaladaha degdegga ah sida shilalka iyo qalliinnada waaweyn.
<<<<Dhamaad>>>>>
Qoraa Abdifatah
Comments